کد مطلب:7754 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

چرا زن نميتواند مرجع تقليد باشد؟

مرجع تقليد، مورد مراجعه مردم و رهبري جامعه در امور اجتماعي و سياسي و علمي است. مرجع تقليد تنها مورد مراجعات علمي و فقط يك نظريه پرداز نيست، بلكه راهكارهاي پيشرفت و اداره اجتماع به دست وي است. از اين رو غير از بُعد علمي و فقهي، مسئوليت و مديريت جامعه را نيز برعهده دارد. بسياري از فقهاي بزرگ و با تقوا سعي ميكردند مرجعيت به دوش آنان نيافتد.

در تاريخ فقهاي شيعه، بزرگاني چون شيخ انصاري از پذيرش مديريت و مرجعيت ابا داشتند و خود را كنار ميكشيدند، چون مرجعيت مسئوليت است. رسيدن به مقامات اجتهاد، فقاهت، فهم كتاب و سنت و مفسر قرآن شدن اختصاص به مرد ندارد.

زنان نيز ميتوانند به اين مقامات نائل شوند اما مرجعيت كه بُعد اجرايي دارد، به لحاظ مسئوليت سنگين آن برعهده فقيهي كه مرد باشد، نهاده شده است.

آيت الله جوادي آملي ميگويد: مرجعيت امانت است، ولي فقاهت مقام است. وزارت امانت است اما تقوا مقام است و در آنچه تعلق به جان دارد و كمال روح است، زن و مرد يكسانند، اما در محدوده آنچه امانت و وظيفه است، كارها تقسيم شده است. اجتهاد، فقاهت، وارث علوم انبيا شدن، فهم كتاب و سنت، مقام است و اختصاص به مرد ندارد. زنان نيز ميتوانند به اين مقام برسند، ولي مرجعيت مسئوليت است.

درجات بهشت بر معيارهاي مقامات معنوي و تقوا است، نه بر معيارهاي اجرايي. در هيچ موردي ديده نشده است كه درجات بهشت بر معيارهاي اجرايي تقسيم شده باشد تا گفته شود: به زن سهم كمتري ميدهند، بلكه تقسيم براساس معنويات و اصول ارزشي است.

اما اين كه چرا مديريت و مسئوليت در خانواده و اجتماع به مرد داده شده، براي آن است كه دشوارهاي اين مسئوليتهاي سنگين را مردان بهتر ميتوانند تحمل كنند. به اضافه اين كه مرجعيت و ولايت بر مسلمانان، ادامه و تتمّه امامت است. او است كه دستور جنگ و صلح و رتق و فتق امور را صادر ميكند، مردان كه هر كدام مسئوليت اجرايي كوچك و بزرگ دارند، با او (مرجع و رهبر) ديدار و ارتباط دارند. اما اگر مرجع و رهبر زن باشد، چگونه اين ارتباط انجام شود؟(1)

پينوشتها:

1 - زن در آينه جلال و جمال، ص 402.